QUÊ HƯƠNG NGÀY VỀ
BẠCH XUÂN PHẺ
Năm sau, Ba đã ngoài 80 tuổi và vẫn
muốn về Quê thăm nơi chôn nhau cắt rốn.Vì tuổi
già sức yếu, nên có lẽ tôi sẽ tháp tùng cùng
người. Cách đây 7 năm, tôi đã có dịp trở về Quê
Hương Việt Nam thân yêu để làm tròn bổn phận của
một người con, người cháu trong gia đình, và
đồng thời cũng muốn đóng góp một chút nhỏ nhoi
trong khả năng hạn hẹp của mình cho quê hương.
Mỗi lần về Quê là mỗi lần lo toan, vui thì ít
buồn thì nhiều trước những nhiễu nhương, cay
đắng tình đời, và thay đổi ồ ạt của xã hội. Bù
lại, những tình cảm nồng nàn, thương yêu của gia
đình, bạn bè và thân hữu đã làm ấm lại lòng lữ
khách tha hương. Như bao nhiêu người Việt Nam
khác, tôi vẫn luôn ấp ủ ngày về thăm lại Quê
hương và cống hiến sức mình mong cho đất nước
hình chữ S ngày càng phồn thịnh.
Có
lần tôi đã nghe Huy Uyên--một người ly
hương--tâm sự,
Ta bơ
vơ giữa đất Sài-gòn
xa lạ
quá góc trời buổi trước
bao
nhiêu năm (tha hương) xuôi ngược
về
đâu thôi lệ ngậm ngùi tuông...
Thôi
cả đời ta mãi đi tìm
mà có
bao giờ hề bắt gặp
sáng
chiều nắng lên rồi tắt
mắt
dõi theo người, máu chảy trong tim... (Sài-Gòn, Ngày Về)
Rồi
mới đây nhất có người bạn, DT, cũng mới về thăm
Quê hương và người tâm sự: "Chuyến đi... mình đi
một vòng, thăm quan, Việt Nam không như trong
trí nhớ của mình. Hình ảnh đó chỉ là của ngày
xưa thôi... hơn 20 năm, quay về, hoàn toàn mới
lạ, thay đổi, thời trang, muốn như Tây... nhưng
Tây lại không giống Tây, Việt lại không giống
Việt... mình không nhìn ở góc cạnh bi quan đâu
nha. Mình chỉ đang chia sẻ một chút xíu trung
thực, cảm nhận từ trái tim mình, mà từ thuở nhỏ
khi rời VN cho đến bây giờ, mình luôn mang hoài
một hình ảnh đẹp của VN, hình ảnh của Văn Hóa,
truyền thống, hình ảnh các em học sinh, v.v...
Về lại Sài Gòn... mình lội đi bộ trên khắp các
nẻo đường, đứng giữa một thành phố tấp nập xe cộ,
không có chút trật tự nào cả... hàng ngàn người
qua lại... mình ngồi bên lề đường ngắm xem thành
phố của hàng giờ... có chút gì đó buồn buồn...
quê hương mình đã không còn giữ lại nền
Văn Hóa đẹp của người dân Việt Nam... tệ nhất là
thành phố Sài Gòn... các cô... các cậu... cafe..
nhậu nhẹt... khoe sắc khoe hương… và vì chạy
theo nhu cầu đời sống "đua đòi" mà đua đòi không
đúng cách thành ra mình tự đánh mất chính
mình... đó là tệ nạn của xã hội vậy thôi.. mình
chỉ buồn... ước chi quê hương mình…, để giữ lại
nét đẹp của văn hóa mình, đạo đức mình thì tuyệt
vời biết mấy.. Mình có quyền thay đổi nhưng phải
thay đổi làm sao để văn minh hơn, văn hóa hơn
thì đó mới gọi là thay đổi...
Nhìn
lại những cụ già, vẫn lận đận với những gánh
hàng rong..ôi chao.. mình thấy chạnh lòng và đau
đớn, khi một bên trẻ thì lại đi đánh mất giá trị
làm người, giá trị của đạo đức, còn một bên thì
vẫn là cù lao, vất vả với đời sống này...
Mình
có ghé ngang các trường học, chỉ đứng lại bên
trưóc cổng trường ngắm các em vào học tan học,
như để tìm lại chút kỉ niệm mà một thời mình đã
cắp sách vào ra với cổng trường quê hương...”
Có
phải chăng kỷ niệm dĩ vãng lúc nào cũng đẹp; và
một khi sự thật quá phũ phàng, nó lại khiến con
người ta hụt hẫng, thất vọng. Hai tâm trạng trên
của DT và UH thật là bẽ bàng, lẽ loi, xa lạ và
cô đơn giữa phố xá đông người trên chính quê
hương xứ sở của mình. Tìm đâu những bóng hình
thơ mộng thuở xưa, có chăng chỉ là những nỗi
ngậm ngùi, những giọt lệ chảy ngược vào tim. Cô
quạnh quá!
Hoà vào nỗi niềm hướng về đất nước
thương yêu của DT và UH, tôi nhớ lại những năm
trước, khi về nước và chứng kiến sự buông thả
của một số thanh niên Việt Nam. Họ lao vào con
đường nhậu nhẹt, hút sách, vô cảm... và thờ ơ
với cuộc sống. Tôi cũng thường xuyên tâm sự và
khuyên nhủ một vài con cháu trong gia đình. Có
lần tôi đã điện thư (email) như thế này:
"Các
con thương,
Cậu đã, đang, và sẽ luôn luôn quan tâm
đến các con và gia đình các con. Những câu hỏi
của cậu thật khó trả lời vì nó rất cá nhân và
cần sự thực hành/chiêm nghiệm mới trả lợi được.
Những câu hỏi đó là phương tiện gợi ý cho các
con thực tập quán chiếu, nhìn sâu trong mọi vấn
đề; cậu hiểu và biết điều đó khó ở cái tuổi còn
"trẻ" của các con và các con cũng không cần trả
lời nếu như các con không muốn hoặc không
thích. Khi trả lời, xin hãy trả lời riêng cho
cậu thôi ngoại trừ khi con muốn tất cả điều
biết. Đó cũng là những câu hỏi cậu quán chiếu
cho chính mình: Con đường nào mình đang đi?
trên phương diện tài chánh hay quan hệ với người
chung quanh ví dụ như con/vợ/anh chị/ông/bà/bè
bạn, về tình cảm, về tâm linh v.v... Mình cần
phải đi tới đích mà mình đã định hướng, làm cho
nó tốt hơn, có nghĩa là phải tiến lên phía
trước. Vì thế, các con cũng nên nhìn lại chính
mình trong những lãnh vực đó. Đừng đi tụt lùi
mà sẽ càng xa mục tiêu nếu không nói là té hố.
Thỉnh thoảng chúng ta cũng bị tụt lùi, nên cần
biết để dừng lại và hãy tiến về phía trước. Có
một triết gia bảo rằng: Nó không quan trọng
mình đi nhanh hay đi chậm, miễn sao là mình đi
đúng hướng- bước tới/forward.
Các con biết không? Con người của
chúng ta có đến 3 cuộc sống.
Cuộc sống cá nhân - personal/private life, cuộc
sống xã hội/công cộng - public life và cuộc sống
tâm linh - spiritual life. Con người thường gặp
những chán chường, không toại nguyện, khổ đau,
thất vọng, sợ hải và đưa đến tột cùng đau khổ là
vì họ chỉ chú tâm vào cuộc sống cá nhân hay cuộc
sống xã hội, mà quên đi cuộc sống thứ ba. Nền
tảng của cuộc đời là cuộc sống tâm linh các con
ạ. Khi mình có cuộc sống tâm linh, mình có cả
tất cả. Khi các con tiếp cận nhiều với cuộc
sống tâm linh, các con sẽ hiểu cậu, hiểu Ông Bà,
hiểu Cha Mẹ và gia đình mình hơn.
Cậu xin kể cho con nghe một câu
chuyện. Tuần rồi, Lai cùng cậu leo núi và nghe
thác đỗ. Một ngày bình yên - Đến thác ghềnh,
buồn tênh cũng đỗ. Trên đường đến thác có những
cây thông vươn lên mạnh mẻ, tuyệt đẹp từ những
tảng đá khổng lồ. Nhiều cây thông thật to, đứng
thật vững bên vách đá cheo leo mà không hề
nghiêng ngã? Vì sao vậy? Là vì những gốc rễ của
nó bám sâu vào lòng đất; nó phải có thật nhiều
gốc rễ mới đứng vững và hùng vĩ như vậy. Con
người của chúng ta cũng vậy, mình cần có cội
nguồn, gốc rễ của mình. Gốc rễ gia đình, gốc rễ
học vấn, gốc rễ huyết thống, gốc rễ dận tộc, gốc
rễ tâm linh v.v... càng nhiều thì cây càng vững.
Nếu chỉ hời hợt dưa trên một vài gốc rễ yế ớt
thì mình sẽ bị ngã nghiêng hay bị cuốn theo
chiều gió. Vì thế hãy là những cây to khỏe các
con nhé, đừng làm những cây non, yếu ớt dể ngã
nghiêng trước gió để rồi chỉ một chút gió vô
tình cũng làm trốc gốc mình rồi. Một lần nữa,
gốc rễ tâm linh là vô cùng quan trọng, đặc biệt
là trong những lúc mình hụt hẫng, buồn phiền.
Thôi cậu phải đi làm việc. Cậu sẽ kể chuyện tiếp
cho các cháu thư sau. Ồ, cậu đang đọc những đoạn
văn ngắn nhưng rất hay của Nguyễn Ngọc Tư; cô ta
rất trẻ nhưng ngòi viết rất chuẩn. Các con hãy
đọc.... Người Yêu Ngóng Núi; Cách Đồng Bất Tận,
v.v... rồi cùng thảo luận với cậu nghe.
Chúc các con luôn vui vẻ và một cuối tuần bình
yên."
Nhưng rồi mọi việc đã, đang và sẽ
luân hành theo bánh xe thời gian. Có lẽ như một
số Việt kiều nói những lần về Việt Nam lại tràn
dâng bao nỗi vui buồn, xót xa, ngậm ngùi với
những giọt lệ chảy ngược vào tim, êm đềm và thầm
lặng. Thế mà vẫn có người muốn về, trong đó có
tôi, có anh Ngô Tín, người nhỏ to tâm sự trong
ca khúc của mình.
Mai
ta về, đường phố thay tên
Sài
Gòn không em, nắng mưa đợi chờ.
Hàng
cây im bóng, say nỗi nhớ
Mai
ta về, lạc bước chân quen. (MAI
TA VỀ)
Và
vẫn biết như nhạc sĩ Lê Tín Hương viết:
Khi
tôi về, tình quê hương ngạt ngào
Khi
tôi về, lòng yêu thương dạt dào
Kỷ
niệm xưa năm nào, đầy vơi trong tim đau!
Khi
tôi về, nhìn dân tôi ngỡ ngàng
Khi
tôi về, nhìn quê hương điêu tàn
Nhìn
tuổi thơ nghèo nàn, nuôi đời trong dối gian! (Con Đường Tôi Về),
…nhưng có lẽ như tôi đã trải tâm sự trong chính
bài thơ của mình:
NHƠN
LÝ – QUÊ HƯƠNG TÔI
Viết
tặng những người con Nhơn Lý (Phước Lý), Quy
Nhơn, Bình Định.
Quê
hương tôi đẹp những trưa hè
Tiếng
Mẹ già ầu ơ trong gió
Con
lớn dần trong những vần thơ
Đâu
cát trắng biển đẹp mộng mơ
Đâu
Eo Gió khung trời kỷ niệm
Đâu
biển xanh nước biếc nắng vàng
Đâu
Dốc Cá miên man lãng mạn
Đâu
cõi tịnh Phước Sa buổi sáng
Đâu
bình minh vừa rạng se mây
Đâu
Ngọc Hòa Tịnh Xá đong đầy…
Đây
Nhơn Lý biết bao kỷ niệm.
Mà em
yêu !làm sao em biết?
Yêu
quê hương, mối tình bất diệt
Như
tình thương của kẻ tha hương
Cõi
vô thường có quán mới thương
Nơi
cắt rốn muôn ngàn lẽ sống
Và
chúng ta không còn thuở mộng
Hãy
góp phần xây dựng quê hương. (Hương Lòng, 2007)
…hay
có lẽ là mối tình tôi dành cho em, dành cho Huế
trước sau như một,
Ơi
hỡi Huế! một lần tôi được đến
Sẽ
cùng em trầm lặng nỗi niềm riêng
Ơi
hỡi Huế! một đời tôi thầm mến
Huế
trong tôi từ lúc nón em nghiêng! (HUẾ TRONG TÔI)
Cho
nên tôi vẫn sẽ đi và về với Việt Nam, về với quê
hương Bình Định và Huế nói riêng, vì ở đó có...
Vờn
mây cách hạc trên trời
Thong
dong vô trụ bên đời hắt hiu
Triều
âm lặng sóng bến chiều
Trăng
thanh mộng đẹp tình yêu thuở nào (Chiều Eo Gió)
và có
....
Hương
giang nước chảy lững lờ
Tinh
mơ hư ảo đôi bờ khói sương
Tha
phương nhớ Huế vấn vương
Ngày
đi chín nhớ mười thương chưa tròn
Đông
Tây chân đã mỏi mòn
Ngày
về còn nhớ nước non của mình?
Cuộc
đời dâu bể phù sinh
Ra đi
chỉ để chữ tình sắc son.
(ĐI VÀ VỀ VỚI HUẾ)
Có lẽ,
“con đường tôi về...”
………………, còn lá me xanh,
Còn
dòng sông nhỏ, êm đềm uốn quanh.
Còn
em thơ nhìn, ánh mắt lạc loài,
Manh
áo rách vai, cợt đùa với da!
Sáng
trong bầu trời, mầu da sạm tối.
Con
đường tôi về, rực nắng ban mai,
Còn
hàng hoa đỏ, mùa hè thắm tươi
Còn
em ngày nào, áo trắng thẹn cười
Nay
đã vào đời, nụ hồng lả lơi....
Phải
chăng vì đó là bổn phận và trách nhiệm của những
người con hay bản chất thực sự của cuộc đời:
là...
như-thị.
===========
XUÂN MIÊN VIỄN
Bạch Xuân Phẻ
Mai vàng phú quý mừng Nguyên Đán
Đào hồng may mắn đón Tân Xuân
Phước-Lộc-Thọ-Khang-Ninh vô lượng
Mộc-Thủy-Kim-Hỏa-Thổ hữu chung
Xuân nay Di Lặc vô cùng
Từ Bi Hỷ Xả trung dung Đạo đời.
Xuân Quý Tỵ - 2013
|