Các Dấu Hiệu Tuổi
Già
Dự Báo Nguy Cơ
Bệnh Tim Mạch
Việt Hà
Hói đầu, nếp nhăn
ở tai, ban vàng hay u mỡ quanh mắt là những dấu
hiệu rất phổ biến của tuổi già không tránh khỏi.
Ngày nay, người ta có thể làm phẫu thuật thẩm mỹ
để cải thiện vẻ bề ngoài này, nhưng đằng sau các
dấu hiệu phổ biến đó lại ẩn chứa những nguy cơ
của bệnh tim mạch, theo một nghiên cứu mới được
công bố gần đây của các nhà khoa học Đan Mạch.
Bác sĩ Anne
Tybjaerg-Hansen, người tham gia vào nghiên cứu
này, thuộc bệnh viện trường đại học Copenhagen
cho biết: “Khi một bác sĩ kiểm tra sức khỏe
của bệnh nhân, bác sĩ thường có thêm nhận xét là
bệnh nhân trông có già đi hơn hay trẻ hơn so với
tuổi của mình không. Điều này cho thấy nếu bạn
có những dấu hiệu già hơn so với tuổi chứng tỏ
sức khỏe của bạn kém. Nhưng trên thực tế điều
này vẫn chưa được xem xét kỹ lưỡng. Giả thuyết
của chúng tôi đưa ra là nếu đúng là trông già
hơn tuổi có nghĩa là dấu hiệu sức khỏe kém thì
các dấu hiệu già đi cũng có mối liện hệ với các
bệnh tim mạch. Vì cơ bản thì bệnh tim mạch
cũng thường xảy ra với người lớn tuổi”.
Nghiên cứu được
thực hiện trên khoảng 11,000 người gồm cả nam và
nữ ở độ tuổi từ 40 trở lên, tại Đan Mạch trong
suốt 35 năm. Kết quả của nghiên cứu được công bố
rộng rãi trên các trang tạp chí y học uy tín
trên thế giới vào cuối năm 2012. Nghiên cứu cho
thấy những người có các dấu hiệu như hói đầu,
chân tóc lùi ra sau trán, nếp nhăn ở dái tai, và
có ban vàng (u mỡ) ở mí mắt, có 39% nguy cơ dễ
bị các bệnh về tim, và 57% nguy cơ bị nhồi máu
cơ tim.
Các dấu hiệu tuổi
già được các bác sĩ nghiên cứu để tìm hiểu mối
liên hệ với bệnh tim mạch bao gồm:
tóc bạc,
nếp nhăn, hói đầu, chân tóc lùi ra sau trán, nếp
nhăn ở dái tai và ban vàng (u mỡ) ở mí mắt.
Trong 6 dấu hiệu phổ biến của tuổi già này, 2
dấu hiệu đầu không cho thấy mối liên hệ với bệnh
tim mạch.
Nhận xét về kết
quả của nghiên cứu này, bác sĩ Nieca Goldberg,
người phát ngôn của Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ,
Giám đốc Trung tâm sức khỏe phụ nữ ở New York
cho biết: “Nghiên cứu này là một bổ xung cho
rất nhiều những xét nghiệm và nghiên cứu về bệnh
tim mạch đã được xác định. Những gì mà các nhà
nghiên cứu tìm ra bao gồm hói đầu, bạc tóc hay
da nhăn nheo và có thể cả vết nhăn ở dái tai là
những bổ xung cho các xét nghiệm tiêu chuẩn để
đánh giá nguy cơ bị tim mạch ở một người. Chúng
ta cần phải cân nhắc đánh giá kết quả này. Bởi
vì chúng ta biết là khi người ta già đi thì nguy
cơ bị bệnh tim mạch cũng tăng”.
Bệnh tim mạch và
những nguy cơ
Bệnh tim mạch là
một trong các bệnh không lây nhiễm rất phổ biến
trên thế giới hiện nay. Thống kê của Tổ chức Y
tế Thế giới cho thấy trung bình mỗi năm có
khoảng 17 triệu người chết vì các bệnh tim mạch.
Ở Việt Nam, các
thống kê của Bộ Y tế Việt Nam cho thấy số ca đột
quỵ đã tăng gấp 3 lần so với khoảng 10 năm trước
đây. Tỷ lệ nhồi máu cơ tim tăng gấp 6 lần so với
thời những năm 1960.
Bệnh về tim mạch
có nhiều loại khác nhau, bao gồm:
tăng huyết
áp, bệnh động mạch vành, bệnh van tim, tai biến
mạch máu não, thấp tim, suy tim, bệnh tim bẩm
sinh, loạn nhịp tim, tắc nghẽn động mạch…
Các ca nhồi máu cơ tim và đột quỵ thường xảy ra
đột ngột và được xếp vào dạng cấp cứu khẩn, có
tỷ lệ tử vong và để lại các di chứng cao như
liệt hay nói ngọng hoặc không nói được.
Từ lâu các nhà
khoa khọc đã thực hiện các nghiên cứu để tìm
hiểu về các nguy cơ của bệnh tim mạch.
Một trong
các nguy cơ chủ yếu được nói tới nhiều nhất là
do chế độ ăn uống và hoạt động của con người.
Chế độ ăn có lượng chất béo không tan cao có thể
làm tăng nguy cơ gây bệnh tim mạch và đứt mạch
máu não. Tổ chức Y tế Thế giới ước tính chế độ
ăn góp phần vào khoảng 31% các ca bệnh tim mạch
vành và 11% các ca đứt mạch máu não. Lười vận
động cũng làm tăng nguy cơ bị tim mạch và đứt
mạch máu não lên 50%.
Lão hóa được coi
là một yếu tố dẫn đến nguy cơ cao hơn với bệnh
tim mạch. Trong khi người ta không thể chống lại
được quy luật tự nhiên là già hóa, người ta vẫn
có thể kiểm soát được các yếu tố có thể dẫn đến
các bệnh về tim mạch. Đó là duy trì mức
cholesterol và triglycerine trong máu thấp. Thử
máu là biện pháp phổ biến nhất hiện nay để kiểm
soát mức cholesterol và triglycerine trong máu.
Tuy nhiên, một trong các dấu hiệu tuổi già cũng
có thể cho người ta biết trước được nguy cơ bị
cholesterol cao đó là các u mỡ thường xuất hiện
ở quanh mi mắt của những người lớn tuổi. Bác sĩ
Nieca Goldberg giải thích: “Một trong các dấu
hiệu được các nhà nghiên cứu tìm hiểu là phần mỡ
bao xung quanh mắt hay các u mỡ. Đó có thể là
dấu hiệu của cholesterol cao trong máu. Nếu thực
sự bạn có phần mỡ tập trung ở đuôi mắt thì bạn
nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra về nguy cơ bị tim
mạch của mình”.
Với các trường hợp
chân tóc lùi ra sau, một dấu hiệu khác của tuổi
già, các bác sĩ giải thích có thể có liên quan
đến testosterone trong máu, một loại hóc môn.
Thường lượng hóc môn này sẽ giảm khi tuổi già.
Đối với dấu hiệu
nếp nhăn trên dái tai của người già, trước
nghiên cứu của các nhà khoa học Đan Mạch, đã có
nhiều nghiên cứu khác tại Mỹ và châu Âu cho thấy
có mối liên hệ giữa những người bị bệnh tim mạch
và có nếp nhăn ở dái tai. Dấu hiệu này có thể
được bác sĩ coi là có nhiều khả năng cholesterol
đang ứ lại trong mạch máu.
Cần làm gì với dấu
hiệu tuổi già?
Mặc dù một số dấu
hiệu của tuổi già có thể dự báo sớm nguy cơ bị
bệnh tim mạch, nhưng không phải ai có những dấu
hiệu tuổi già như trong nghiên cứu đều có nguy
cơ bị bệnh tim mạch. Bác sĩ Anne Tybjaerg-Hansen
cho biết: “Cơ bản điều chúng tôi tìm thấy là
một số dấu hiệu tuổi già có liên quan đến các
bệnh tim mạch độc lập với tuổi theo năm, điều
này có nghĩa là tuổi thật không hẳn đã phản ánh
đúng sức khỏe. Một số dấu hiệu này cũng độc lập
với các nhân tố gây nguy cơ tim mạch thông
thường ví dụ như mức cholesterol trong máu, và
huyết áp cao. Điều này có nghĩa là có những dấu
hiệu tuổi già đến là do các nguyên nhân khác”.
Trong nghiên cứu
mới của các nhà khoa học Đan Mạch, người ta
không tìm thấy mối liên hệ giữa việc rụng tóc do
tuổi già ở phụ nữ với bệnh tim mạch; Trong khi ở
đàn ông, những người bị chứng thưa tóc tuổi già
có nhiều hơn 40% nguy cơ bị nhồi máu cơ tim.
Theo bác sĩ Tybjaerg Hansen, chứng thưa tóc tuổi
già có liên quan tới mức hocmon testosterone
trong máu. Vì vậy, nghiên cứu mới cho rằng
hocmon có mối liên hệ nhất định với nguy cơ bị
bệnh tim mạch. Tuy nhiên, bác sĩ Tybjaerg Hansen
cho biết không có số liệu chắc chắn cho thấy mối
liên hệ này nên nó chỉ có tính suy đoán.
Trước kia cũng đã
có một số các nghiên cứu khác tìm hiểu mối liên
hệ giữa hói đầu và bệnh tim mạch, nhưng kết quả
của các nghiên cứu thường trái ngược nhau.
Vậy kết quả của
nghiên cứu mới này có ý nghĩa thế nào với những
người sắp hoặc đã bước vào giai đoạn tuổi già?
Bác sĩ Tybjaerg Hansen nói: “Nó có nghĩa là
nếu bạn có các dấu hiệu này thì có nghĩa là tuổi
sinh học của bạn nhiều hơn tuổi thực theo thời
gian. Nó có thể có nghĩa là bác sĩ sẽ phải áp
dụng cách điều trị tích cực hơn. Hay nói theo
cách khác, là bạn đang dịch dần lên trên mức
thang nguy hiểm đối với mức cholesterol trong
máu của bạn”.
Bác sĩ Tybjaerg
Hansen cho rằng với kết quả của nghiên cứu này,
các bác sĩ sẽ có thể phải chú ý nhiều hơn trong
việc chẩn đoán và điều trị đối với những người
có cả 4 dấu hiệu tuổi già như trong nghiên cứu
đề cập.
Theo bác sĩ Nieca
Goldberg, mặc dù đây là một nghiên cứu tốt và
kết quả của nghiên cứu đã bổ sung cho các nghiên
cứu trước kia về các nguy cơ bệnh tim mạch,
nhưng các bác sĩ vẫn cần phải theo cá tiêu chuẩn
chẩn đoán thông thường là làm các xét nghiệm về
cholesterol, triglycerine và huyết áp của người
bệnh.
VIỆT HÀ RFA
|