Tên
gọi University và College khác nhau thế nào?
Nguyễn Nghĩa
Trong hệ thống
giáo dục Mỹ, College là đại học chỉ đào tạo và
cấp bằng về một lĩnh vực cụ thể, còn University
là một tổng thể bao gồm nhiều College với nhiều
lĩnh vực đào tạo. Ví dụ, trong một University,
bạn có thể tìm thấy College of Business (gồm các
ngành như Accounting (Kế toán), Finance (Tài
chính), Marketing (Tiếp thị), Business
management hoặc College of Engineering (gồm các
ngành về kỹ sư phần mềm, vi tính, cơ khí, cầu
đường, dầu khí, hóa…), College of Architecture (ĐH
Kiến trúc), College of Education (ĐH Sư phạm)...
Ở một số trường
đại học, người ta cũng có thể dùng từ School
thay cho College. Ví dụ, School of Medicine (ĐH
Y khoa), School of Business, School of
Engineering…
Nói cách khác,
khi bạn vào một University, nghĩa là bạn sẽ tốt
nghiệp từ một College nào đó của trường. Do vậy,
xét về mặt học thuật, ý nghĩa của hai từ
University và College không khác biệt nhiều khi
nói đến đại học ở Mỹ. Phần lớn người Mỹ đều dùng
từ College thay vì University để nói đến việc
học ở cấp bậc đại học.
Người ta chỉ dùng
từ University khi đề cập đến một trường đại học
cụ thể nào đó, ví dụ như Harvard University,
Stanford University, hay University of
California in Los Angles...
Tuy nhiên, cũng
có một số trường đại học vẫn giữ chữ College
trong tên trường của mình thay vì University vì
nhiều lý do. Một trong những lý do đó là ý nghĩa
và giá trị lịch sử của ngôi trường. Ví dụ như
College of William & Mary ở Virginia, thành lập
năm 1693 vẫn giữ nguyên tên này cho dù nó tương
đương University.
Hoặc Dartmouth
College ở New Hampshire thành lập năm 1769 cũng
là một đại học danh tiếng bậc nhất của Mỹ. Cũng
có những University hoàn toàn không dùng từ này
trong tên trường của mình như Massachusetts
Institute of Technology (MIT).
Mặt khác, ở Mỹ,
bạn cũng cần phải phân biệt College trong các
trường đại học với Community College. Trong khi
các trường đại học có thể đào tạo và cung cấp
các bằng cử nhân, thạc sĩ hoặc tiến sĩ và làm
các công việc nghiên cứu thì Community College
chỉ có thể đào tạo và cung cấp các bằng hai năm
(Associate’s degree, giống như bằng trung cấp ở
Việt Nam), hoặc các chứng chỉ dạy nghề
(certificates).
Sinh viên cũng có
thể theo học hai năm đầu của bậc đại học ở
Community College trước khi chuyển sang đại học
để học hai năm cuối và lấy bằng cử nhân tại đại
học đó. So với các trường đại học, Community
College rẻ tiền hơn và cũng dễ dàng được nhận
vào hơn.
Tuy nhiên, ở một
số nước nói tiếng Anh khác trên thế giới, việc
sử dụng từ University và College cũng có sự khác
biệt. Ví dụ, ở Canada, University là nơi cung
cấp bằng cử nhân, thạc sĩ, hoặc tiến sĩ, nhưng
College chỉ có thể cung cấp các loại chứng chỉ.
Tương tự, ở
Australia, các trường College được gọi là
Technical and Further Education (TAFE) cũng chỉ
có thể cung cấp các loại chứng chỉ.
Vì vậy, nếu nhìn
ở góc độ của người Mỹ, các trường đại học Việt
Nam đều là College vì mỗi trường chỉ đào tạo một
lãnh vực riêng biệt. Ví dụ, ĐH Bách khoa chỉ đào
tạo kỹ sư, nên nó chỉ có thể là College of
Engineering, ĐH Kinh tế là College of Business,
ĐH Y là College of Medicine, ĐH Y Dược chỉ có
thể là College of Pharmacy, ĐH Sư phạm là
College of Education…
Nhưng nếu đem
Việt Nam ra so sánh với các nước khác trên thế
giới, việc sử dụng từ University hay College
cũng có thể được thay đổi tùy theo hoàn cảnh (giống
như ở Canada hay Australia). Cho nên, việc dịch
tên các trường đại học ở Việt Nam sang tiếng Anh
quan trọng nhất là đúng ý nghĩa và chức năng của
từng trường và cần có sự thống nhất giữa các
trường.
Nguyễn Nghĩa
* Chân thành
cảm ơn bạn đọc Thúy Diễm đã gởi bài viết trên
đến trang nhà PGĐC!
|