Sau khi chết lâm sàng, nhiều bệnh nhân đã hồi
tỉnh và kể lại chi tiết những trải nghiệm kỳ lạ
sau khi "hồn lìa khỏi xác".
Vùng tiếp giáp giữa thùy đỉnh và thùy thái dương
(TPJ-temporoparietal junction) có chức năng tập
hợp dữ liệu thu thập từ các giác quan, tạo ra
nhận thức về cơ thể của mỗi người. Khi TPJ bị
tổn thương, nó sẽ tạo ra "trải nghiệm ngoài cơ
thể" như nhiều người kể lại trong trạng thái
chết lâm sàng. Giới khoa học cũng có thể tái tạo
hiện tượng này mà không cần khiến người tham gia
phải tiến gần tới cái chết, bằng cách kích thích
điện vào vùng não TPJ.
Theo nghiên cứu tiến hành vào năm 2010 với những
bệnh nhân đau tim, có thể tồn tại mối liên hệ
giữa trải nghiệm cận tử và nồng độ CO2 trong máu.
Trong số 52 người mắc bệnh tim, 11 trường hợp
báo cáo trải qua cận tử. Nồng độ CO2 trong máu
của 11 người này cao hơn đáng kể so với những
người còn lại. Theo các chuyên gia, nồng độ CO2
dư thừa trong máu tác động đáng kể đến thị lực,
khiến bệnh nhân nhìn thấy đường hầm và ánh sáng
chói lòa, kèm theo cảm giác an lạc.
Khi thiếu oxy, bộ não có thể tạo ra ảo giác và
cảm giác hưng phấn. Các nhà khoa học tin rằng,
người trải qua giảm giác cận tử có lượng oxy
thấp hơn trong suốt thời gian tim ngừng đập, máu
không được vận chuyển lên não. Đây là một trong
những nguyên nhân tạo ra ảo giác "nhìn thấy toàn
bộ cuộc đời hiện ra trước mắt", hoặc đến một nơi
có bạn bè và người thân đã qua đời ở xung quanh.
Nhà nghiên cứu về thần kinh Daniel Carr cho biết,
việc não sinh ra các chất giống morphine, chẳng
hạn như endorphin, vào thời điểm cận kề cái chết
khiến con người có cảm giác bình tĩnh, không sợ
hãi hay lo lắng.
Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng tri giác
ngoại cảm có thể được tạo ra do sự gia tăng đáng
kể mức độ hoạt động của não ở những khoảnh khắc
trước khi chết. Các nhà khoa học cấy điện cực
vào não chuột để nghiên cứu mức độ hoạt động của
não trước cái chết và nhận thấy rằng, những con
chuột trong thí nghiệm trải qua trạng thái gọi
là hyperconsciousness, khiến giác quan hoạt động
mạnh mẽ hơn. Hoạt động có ý thức cao hơn rất
nhiều sau khi tim ngừng đập trong 30 giây đầu
tiên.
Nhiều trải nghiệm cận tử bên ngoài cơ thể có thể
là do nhận thức trong lúc gây mê thông qua ký ức
giả, thường xảy ra với tỷ lệ 1/1.000 bệnh nhân.
Pam Reynolds trải qua ca phẫu thuật não. Thông
tin trên điện não đồ xác nhận trong một vài phút,
cả não và cơ thể của Reynolds ngừng hoạt động.
Tuy nhiên sau phẫu thuật, cô có thể mô tả hình
dạng của chiếc cưa dùng để mở hộp sọ. Trường hợp
này có thể cung cấp bằng chứng rõ ràng về trải
nghiệm cận tử, nhưng tất cả mọi thứ Reynolds nhớ
lại đều xảy ra trong trạng thái nhận thức gây mê.
Nhà giải phẫu thần kinh Eben Alexander từng viết
sách và mô tả chi tiết những trải nghiệm cá nhân
lúc cận kề cái chết. Ông rơi vào trạng thái hôn
mê một tuần do bệnh viêm màng não. Theo miêu tả
của Alexander, trạng thái cận tử xảy ra vài ngày,
trong lúc vỏ não của ông ngừng hoạt động do tình
trạng hôn mê.
Tiến sĩ Oliver Sacks thuộc Đại học New York, Mỹ,
giải thích về trường hợp trên như sau: "Một hành
trình ảo giác với ánh sáng và xa hơn nữa, một
trải nghiệm cận tử (NDE) toàn diện, có thể xảy
ra trong 20 hoặc 30 giây, dù nó có vẻ kéo dài
hơn nhiều. Trong cơn khủng hoảng, khái niệm thời
gian có thể thay đổi hoặc trở nên vô nghĩa. NDE
của Alexander xảy ra không phải trong lúc hôn mê
và vỏ não của ông vẫn đang hoạt động với đầy đủ
chức năng".
Những người trải qua trạng thái cận tử cho biết
mọi thứ khi ấy diễn ra đều rất thật và điều họ
cảm nhận là chắc chắn không phải là ảo giác. Theo
Oliver Sacks: "Lý do cơ bản khiến ảo giác có vẻ
rất thật là chúng hoạt động dựa trên những hệ
thống trong não giống vùng hoạt động của nhận
thức thực tế. Khi có ảo giác giọng nói, con
đường thính giác được kích hoạt. Khi có ảo giác
gương mặt, vùng khuôn mặt hình thoi (Fusiform
Face Area- FFA), vùng nhỏ bên não phía sau tai
có chức năng cảm nhận và nhận diện khuôn mặt
trong môi trường, bị kích thích".
Hội chứng động kinh thuỳ thái dương là nguyên
nhân khiến nhiều người nhìn thấy những cảnh
tượng kỳ lạ, bao gồm cảm giác hạnh phúc và sự
hiện diện của một vài thế giới khác. Người trải
qua trạng thái cận kề cái chết cũng có thể trải
qua chứng động kinh tương tự bên trong thùy thái
dương.
Khoảng 40% trong
số những người hồi sinh cho biết vẫn có thể nhận
biết được dù khi đó họ chết lâm sàng. Trong số
này lại có 46% có ký ức khác với trải nghiệm cận
tử (NDE). Một số ký ức được người hồi tỉnh kể
lại là: "Ai đó nói với tôi rằng tôi sẽ chết,
và cách nhanh nhất là hãy nói một từ tôi còn nhớ
được"; "Tôi thấy toàn là cây mà không hề
có hoa"; "Tôi thấy hổ và sư tử".
Đặc biệt, một
bệnh nhân 57 tuổi thậm chí còn có thể mô tả
những gì đã diễn ra trong khi tỉnh lại, khi nghe
thấy tiếng kêu từ thiết bị máy tính vốn phát ra
âm thanh ba phút một lần. Điều này cho thấy trải
nghiệm nhận thức của bệnh nhân trong thời gian
không có nhịp tim đã kéo dài khoảng ba phút.
Theo các nhà nghiên cứu, não của người đàn ông
này có thể không ngưng hoạt động hoàn toàn, thậm
chí sau khi tim ngừng đập.
"Đây là một
nghịch lý, bởi não người thường sẽ ngưng hoạt
động khoảng 20-30 giây sau khi tim ngừng đập và
không thể hồi phục cho đến khi tim đập trở lại
bình thường", Huffington Post dẫn lời Sam
Parnia, giáo sư Đại học Stony Brook, cho hay.
Tuy nhiên, các
chuyên gia cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu
chuyên sâu hơn trước khi có thể đưa ra khẳng
định chắc chắn.
Linh Anh (Theo
VnExpress)
=========================================
Nhận Thức Của Con
Người
Khi Chết Lâm Sàng
Anh Hoàng
Nhìn thấy ánh
sáng cuối đường hầm là hình ảnh phổ biến khi đối
mặt với cái chết, tuy nhiên trên thực tế, con
người có thể có những trải nghiệm kỳ lạ khác.
Các nhà nghiên cứu đã ghi nhận nhiều trường hợp
"trở về từ cái chết".
Ảnh: Thinkstock
Năm 2011, ông A,
57 tuổi, được đưa vào bệnh viện Southampton sau
khi ngã quỵ tại làm việc. Trong khi các bác sĩ
luồn ống thông để chuẩn bị phẫu thuật, tim ông
ngừng đập, não không còn phản ứng. Và ông tắt
thở...
Hồ sơ bệnh viện
ghi nhận bác sĩ đã yêu cầu sử dụng AED cho bệnh
nhân hai lần. Mô tả của A về người trong căn
phòng, những người mà ông chưa từng nhìn thấy
trước khi mất ý thức, và hành động của họ đều
chính xác. Ông kể lại những gì đã xảy ra trong
ba phút bất tỉnh, dù theo những gì chúng ta được
biết cho đến nay về sinh học, thì điều này không
thể xảy ra.
Câu chuyện của A
là một trong nhiều báo cáo thách thức hiểu biết
lâu nay của con người về trạng thái cận tử. Các
nhà khoa học cho rằng khi trái tim ngừng đập và
không đẩy máu lên não, mọi nhận thức sẽ ngay lập
tức kết thúc. Lúc này, con người được coi là đã
chết, dù trong một số trường hợp, tình trạng này
có thể đảo ngược lại được.
Trong 4 năm, họ
phân tích hơn 2.000 trường hợp tim ngừng đập và
được cho là đã chết. Các bác sĩ đã hồi tỉnh 16%
trong số những bệnh nhân này và lựa chọn 101
người để phỏng vấn. "Mục đích của chúng tôi,
trước hết là tìm hiểu về trải nghiệm tinh thần
và nhận thức của họ về cái chết. Đối với người
tuyên bố nghe thấy và nhìn thấy gì đó ở thời
điểm chết, chúng tôi có thể xác định liệu họ có
thực sự nhận thức được hay không", Parnia
nói.
Nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm có thể là một
trong những điều mà con người
Theo Parnia, con
người có trải nghiệm nhất định vào thời điểm họ
chết, nhưng cách mỗi người thể hiện hay diễn
giải điều đó tùy thuộc vào tiểu sử bản thân hoặc
niềm tin của từng người. Người từ Ấn Độ có thể "trở
về từ cái chết" và nói rằng nhìn thấy thần
Krishna, trong khi người ở Mỹ cảm nhận điều
tương tự và nói rằng đó là Chúa.
Đối với con người,
ký ức có thể gần như bị xóa sạch sau khi tim
ngừng đập. Tuy nhiên, ngay cả khi người ta không
nhớ lại một cách rõ ràng, trạng thái cận tử vẫn
ảnh hưởng đến một mức độ nào đó về tiềm thức.
Điều này có thể lý giải cho những phản ứng khác
nhau ở bệnh nhân sau khi họ hồi phục, như không
còn sợ hãi cái chết, hoặc bắt đầu có biểu hiện
rối loạn căng thẳng sau sang chấn.
Anh Hoàng(theo
VnExpress / BBC)
=========================================
Chân thành cảm ơn bạn đọc Bích Trâm đã gởi những
bài viết trên đến trang nhà PGĐC!
